Odwodnienie organizmu – przyczyny, objawy, zapobieganie
Wydałem dwie nowe elektroniczne książki dla Ciebie:
1. 25 dietetycznych przepisów na lato z użyciem sezonowych produktów – aby je zobaczyć kliknij tutaj.
2. 350 dietetycznych przepisów, które podzielone są na osoby zdrowe, z hashimoto, z niedoczynnością tarczycy, cukrzycą typu 2, z zaparciami oraz z insulinoopornością – aby je zobaczyć kliknij tutaj.
Woda to kluczowy składnik każdego żywego organizmu. Warunkuje prawidłowy przebieg procesów komórkowych, sprzyja właściwemu funkcjonowaniu układów i narządów.
O ogromnej roli w utrzymaniu zdrowia najlepiej świadczy fakt, że już minimalne ograniczenie podaży wody odbija się niekorzystnie na samopoczuciu. A odwodnienie większego stopnia może poważnie zaburzyć funkcjonowanie organizmu.
Aby zapobiec odwodnieniu organizmu, musimy zachować prawidłowy bilans wody, czyli ilość wody dostarczonej do organizmu nie może być niższa niż ilość wody, którą każdego dnia z organizmu tracimy.
Bilans wodny organizmu człowieka
Ilość wody w organizmie każdego z nas jest względnie stała. Zawartość wody w organizmie ludzkim stanowi około 60 – 70% masy w przypadku dorosłych, 75% u dzieci, a u noworodków – nawet 80%.
Ilość wody w organizmie jest zatem kwestią indywidualną, zależną od masy ciała oraz proporcji między tkanką tłuszczową a beztłuszczową masą ciała. Woda rozmieszczona jest w dwóch przestrzeniach – wewnątrzkomórkowej i pozakomórkowej.
Dzienna utrata wody w organizmie to około 2,5 – 2,8 litra. Na ta objętość składa się ilość wody utraconej drogą przewodu pokarmowego oraz moczowego, a także wody utraconej wraz z potem i wydychanym powietrzem oraz zużytej w przebiegu przemian metabolicznych.
Tyle samo wody należy dostarczyć organizmowi każdego dnia. Oczywiście nie jest to wartość stała. Zwiększone zapotrzebowanie na płyny wykazują osoby:
- uprawiające sport
- zamieszkujące gorące tereny
- cierpiące na choroby przebiegające z gorączką
- cierpiące na choroby sprzyjające nadmiernej utracie wody z organizmu, np. choroby nerek, cukrzycę, niektóre zaburzenia hormonalne
- w podeszłym wieku oraz małe dzieci
- -duże ilości kawy czy alkoholu
- cierpiące na wymioty czy biegunki
- stosujące leki na przeczyszczenie lub pobudzające diurezę.
Rodzaje odwodnienia
Większości z nas odwodnienie kojarzy się po prostu z nadmierną utratą wody z organizmu. W rzeczywistości jednak utracie wody towarzyszyć może ucieczka jonów, a to prowadzić może do zaburzeń wodno – elektrolitowych. Wyróżnia się następujące rodzaje odwodnienia:
- odwodnienie izotoniczne, gdy tracimy jednocześnie wodę oraz elektrolity, a ciśnienie osmotyczne pozostaje w normie (280 – 290 mmol/ kg wody)
- odwodnienie hipertoniczne, gdy na skutek większej utraty wody iż elektrolitów dochodzi do wzrostu ciśnienia osmotycznego powyżej 290 mmol/ kg wody
- odwodnienie hipotoniczne, w przebiegu którego utrata elektrolitów dominuje nad utratą wody; w przebiegu odwodnienia hipotonicznego obserwowany jest spadek ciśnienia osmotycznego poniżej 80 mmol/ kg wody.
Objawy odwodnienia organizmu
Już niewielkiego stopnia utrata wody daje szereg objawów ze strony organizmu. Jeśli odwodnienie nie przekracza 5%, wówczas mówimy o odwodnieniu łagodnym. Odwodnienie w przedziale 5 – 10% to odwodnienie średnie, zaś powyżej 15% – ciężkie. Odwodnienie rzędu 2 – 3% prowadzi do zagęszczenia krwi i zmniejszeniem wypełnienia naczyń krwionośnych.
Sprzyja to wystąpieniu następujących objawów:
- bóle i zawroty głowykłopoty z pamięcią i koncentracją
- rozdrażnienie
- suchość skóry i błon śluzowych
- uczucie pragnienia
Odwodnienie o większym nasileniu sprzyja pojawieniu się bólów i skurczów mięśniowych, zaburzeń mowy, zmian w zachowaniu. Z racji upośledzenia funkcji nerek i spadku diurezy, może dojść do rozwoju kamicy nerkowej, a także zakażeń dróg moczowych. Najpoważniejsze objawy odwodnienia to halucynacje i utrata przytomności, a w skrajnych przypadkach – nawet śmierć.
Jak zapobiec odwodnieniu? Należy przyjmować co najmniej 2,5 litra płynów, uwzględniając także wodę zawartą w posiłkach. Najlepiej nawadnia woda, a także herbaty owocowe, herbata ziołowa.
Należy unikać słodzonych, gazowanych napojów, a kawę pić w rozsądnych ilościach (3 – 4 filiżanki dziennie), przyjmując dodatkową szklankę wody przypadającą na każdą filiżankę kawy.
Chcesz schudnąć lub wesprzeć swoje zdrowie?
Artur Topolski (Specjalista Żywienia): Powyżej to jedna z przemian po naszej diecie. Co zyskasz dzięki odpowiedniemu żywieniu? Nasze diety nie tylko odchudzają, ale również wspomagają w chorobach i dolegliwościach: zaparcia, nadciśnienia, Hashimoto, niedoczynności tarczycy, miażdżycy, osteoporozy, cukrzycy typu 2.
